Tym wpisem rozpoczynamy serię artykułów typu „case study”. Będziemy w nich opisywać stany faktyczne ważnych lub ciekawych spraw i rozstrzygnięcia sądów. Mamy nadzieję, że pomoże to Wam w lepszym zrozumieniu prawa w Waszej praktyce...
prawnicy
+ lekarzom
Blog o prawie dla medyków.
Piszemy jak wykonywać zawód zgodnie z przepisami i nie narażać się na odpowiedzialność.


Czy wiesz, że…
Lekarz rezydent skierowany do pracy przy zwalczaniu epidemii COVID-19 może złożyć wniosek do Ministra Zdrowia o zaliczenie okresu skierowania na poczet rezydentury.
✚
Piszemy, by pomagać.
Adw. Agnieszka Terlecka-Ludwiniak
Adw. Marcin Bogdanowicz
Wspólnie prowadzimy Kancelarię Prawa Prywatnego i Medycznego w Warszawie. Specjalizujemy się w obsłudze lekarzy i podmiotów leczniczych. Bronimy lekarzy w sprawach o błędy medyczne.
BLOG O PRAWIE DLA MEDYKÓW.
Jak wykonywać zawód zgodnie z przepisami i uniknąć roszczeń.
Zaostrzona odpowiedzialność za błędy medyczne
W związku z niemilknącą burzą wokół nowelizacji art. 37a Kodeksu karnego, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Prezesi Okręgowych Rad Lekarskich wydali krytyczny komunikat dotyczący świeżo wprowadzonych zmian w Kodeksie Karnym. Co...
Zgoda na udzielanie świadczeń zdrowotnych
Uzyskanie zgody na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej, lekarskich, pielęgniarskich, fizjoterapii i innych – jest obowiązkiem medyka. Jej udzielenie jest zaś prawem pacjenta. Zabieg bez zgody nie może być wykonany. Poniżej, w formie...
Zasiłek chorobowy: 80 czy 100 procent?
Na podstawie art. 4c ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn. zm.)...
COVID-19 jako choroba zawodowa
W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej pytań, czy COVID-19 jest chorobą zawodową. Z naszych doniesień wynika, że pracodawcy często nie chcą zgłaszać zachorowania na COVID-19 jako choroby zawodowej. Czy mają do tego prawo? Czy...
Telemedycyna a kasa fiskalna
Izolacja społeczna wprowadzona w czasie epidemii spowodowała znaczny wzrost zainteresowania telemedycyną. Objęło ono zarówno sektor publicznych, jak i prywatnych usług zdrowotnych, wskutek czego wzrosło zainteresowanie internetowymi...
Dodatek do wynagrodzenia? Roszczenie do ministra zdrowia
Z dniem 30 kwietnia 2020 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 przez...
Urlop w czasie epidemii?
W ostatnim czasie pojawia się wiele pytań związanych z urlopami pracowników służby zdrowia w czasie epidemii. Niektóre placówki zmuszają pracowników do wykorzystywania urlopów, inne żądają szybkiego zakończenia wypoczynku i powrotu do...
Telemedycyna w stacjach dializ
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 612) wprowadzono możliwość udzielania przez lekarzy świadczeń przy...
Tarcza antykryzysowa dla medyków
Dziś postanowiliśmy podsumować w jednym miejscu wszystkie rozwiązania tarcz antykryzysowych, z których mogłaby skorzystać większość lekarzy, pielęgniarek i innych osób wykonujących zawody medyczne zatrudnionych na kontraktach. Oto...
Jak bronić się przed hejtem
W czasie epidemii w kierunku medyków płyną słowa uznania. #Bohaterwmasce, „dziękujemy!” – a za nimi także wielka pomoc od przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i zwykłych ludzi. Jednak istnieje też „ciemna strona mocy”. W ostatnich...
Warunki pracy na skierowaniu do zwalczania epidemii
Ministerstwo Zdrowia opublikowało wczoraj wytyczne dotyczące warunków zatrudnienia medyków skierowanych do pracy przy zwalczaniu epidemii. Wyjaśniono też kontrowersyjną kwestię zarobków osób, które przed skierowaniem pracowały na...
Kwarantanna personelu na oddziale
W tej chwili załogi kilku oddziałów szpitalnych i domów pomocy społecznej w całej Polsce odbywają kwarantanny w swoich placówkach. Budzi to oczywiste kontrowersje, ale i unaocznia konflikt interesów i wartości powstały w takiej...
Odmowa świadczenia pracy a odpowiedzialność karna
Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro nakazał Prokuraturze wszczęcie postępowań karnych w sprawie personelu medycznego, który odmówił pracy przy osobach zakażonych koronawirusem lub "porzucił" swoich pacjentów. W dzisiejszym artykule...
Brak środków ochrony indywidualnej – czy mogę odmówić pracy?
Podczas pandemii SARS-CoV-2 w wielu szpitalach brakuje środków ochrony indywidualnej (ŚOI). Naraża to wszystkich – lekarza, który ma kontakt z zakażonym, ale też resztę personelu i pacjentów. Co robić, gdy szpital nie zapewnia...
Roszczenia personelu i pacjentów szpitala za zakażenie SARS-CoV-2
Jakie roszczenia przysługują medykom i pacjentom, którzy zostali zakażeni koronawirusem w wyniku nieprawidłowych działań szpitala? Wyjaśniamy w dzisiejszym wpisie.
Czy COVID-19 stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu?
Czy zachorowanie na COVID-19 stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu? W doniesieniach medialnych często słyszymy o ludziach, którzy nie przestrzegają kwarantanny lub wprowadzonych środków bezpieczeństwa. Powodują tym zagrożenie dla życia i...
SARS-CoV-2 – Skierowanie lekarza do pracy na innym oddziale
Czy i w jakiej formie pracodawca może mnie skierować do pracy na innym oddziale? I. Specjaliści i lekarze nierezydenci Skierowanie lekarza-nierezydenta oraz specjalisty może nastąpić na podstawie art. 42 § 4 Kodeksu pracy, gdy:-...
SARS-CoV-2 – informacje dla lekarzy rezydentów i stażystów
Jak skierowanie lekarza stażysty przez wojewodę do pracy w innym szpitalu lub przez pracodawcę do pracy na innym oddziale wpływa na długość stażu? Na podstawie art. 15 § 8a pkt 1) i 2) ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U....
Bezprawne skierowanie do pracy w innym szpitalu przy zwalczaniu epidemii

Skierowanie przez wojewodę lub Ministra.
Kwestie skierowań reguluje art. 47 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239 ze zm., dalej „UZoZZ”).
Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii następuje w drodze decyzji administracyjnej. Wojewoda kieruje w obrębie województwa, w którym medyk mieszka lub pracuje, a między województwami – Minister Zdrowia. Decyzje mogą być przekazywane w każdy sposób zapewniający dotarcie do adresata, także ustnie przez telefon. W praktyce najczęściej Policja doręcza je na piśmie.
Decyzje z mocy ustawy mają nadany rygor natychmiastowej wykonalności. Znaczy to, że choć decyzja nie jest prawomocna i można ją zaskarżyć, do nowej pracy i tak trzeba się stawić niezwłocznie. Możemy tylko załatwić niezbędne sprawy – spakować się, powiadomić pracodawcę, zrobić zakupy itd. – a potem musimy jechać.
Kogo można, a kogo nie można skierować?
Skierowaniu podlegają pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz medycy kontraktowi, a inne osoby – gdy jest to uzasadnione aktualnymi potrzebami. Zauważcie, że skierowanie medyków nie jest uzależnione od dodatkowych przesłanek, organ kieruje wedle uznania. Musi jednak uwzględniać wyłączenia podmiotowe. Skierowaniu do pracy w innym szpitalu nie podlegają:
- Osoby które nie ukończyły 18 lat lub które ukończyły 60 rok życia
- – przy czym rok życia uznaje się za ukończony z początkiem dnia urodzin,
- Kobiety w ciąży,
- Osoby samotnie wychowujące dziecko poniżej 18 roku życia,
- Jedno z rodziców dziecka między 14 a 18 rokiem życia
- – jeśli skierowani zostaną oboje rodzice, powinno jechać to, które otrzymało skierowanie wcześniej,
- Oboje rodzice dziecka poniżej 14 roku życia,
- Oboje rodzice dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności lub o potrzebie kształcenia specjalnego,
- – chodzi tu o dziecko, wobec którego właściwy organ (np. zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności) prawomocnie wydał takie orzeczenie,
- Osoby z orzeczoną częściową lub całkowitą niezdolnością do pracy
- – analogicznie do 6.,
- Inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi,
- – inwalidzi, czyli osoby z orzeczoną niepełnosprawnością – analogicznie do 6., natomiast orzeczenie choroby przewlekłej oznacza jej rozpoznanie przez właściwego lekarza,
- Najwyżsi urzędnicy państwowi, posłowie i senatorowie.
Co grozi za odmowę?
Zgodnie z art. 48 § 2 UZoZZ, za niewykonanie decyzji organ kierujący może nałożyć karę pieniężną od 5 000 zł do 30 000 zł. Nałożenie kary następuje w drodze decyzji administracyjnej; jej również ustawa nadaje rygor natychmiastowej wykonalności. Wpłata powinna nastąpić w terminie 7 dni od dnia wydania (podpisania) decyzji (art. 48 § 7 UZoZZ).
Decyzja o karze może być doręczona wyłącznie na piśmie – przede wszystkim przesyłką pocztową, ale także np. przez Policję (art. 39 Kodeksu postępowania administracyjnego).
Zarazem niewykonanie decyzji o skierowaniu powoduje odpowiedzialność wykroczeniową z art. 53 UZoZZ. Grozi za to grzywna od 20 zł do 5 000 zł. Podwójna odpowiedzialność jest dyskusyjna i prawdopodobnie będzie tematem jednego z dalszych wpisów.
Jak bronić się przed niesłuszną odpowiedzialnością.
Przede wszystkim zapobiegać.
Od lekarzy słyszymy, że szpitale szykują właśnie listy personelu medycznego, który może być skierowany do innych placówek. Listy te mają być przesyłane do urzędów wojewódzkich. Jeśli nasz szpital też przygotowuje taką listę, powinniśmy zadbać o udokumentowanie przyczyn, dla których nie można nas skierować. Może to być akt urodzenia dziecka, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, orzeczenie o niepełnosprawności itp.
Naszym zdaniem szpital nie ma podstawy prawnej, by żądać tego zakresu naszych danych osobowych. Jeśli nie chcemy ich podawać, możemy zawiadomić bezpośrednio właściwy urząd wojewódzki o podstawie naszego wyłączenia i załączyć dokumenty.
Pamiętajcie, że można się bronić przed skierowaniem niezależnie od tego, czy poinformowaliśmy kogokolwiek o naszym stanie rodzinnym lub zdrowotnym itp.
Gdy dostaniemy decyzję…
Uważamy, że osoby, które zostały skierowane, a ustawa je wyklucza, nie powinny jechać i nie mogą ponieść tego negatywnych konsekwencji. Pamiętajcie jednak, że błędnie wydanej decyzji nie można po prostu zignorować, bo ona funkcjonuje w obrocie prawnym, dopóki nie zostanie uchylona. W tym celu trzeba podjąć kroki prawne.
…o skierowaniu do pracy.
Gdy otrzymacie decyzję, przez telefon albo od Policji, w ciągu 14 dni możecie złożyć odwołanie. Jeżeli decyzję wydał Minister Zdrowia będzie to wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, ale dla wygody o obu będziemy pisali „odwołanie”.
Odwołanie złóżcie jednak jak najszybciej, by uchronić się przed nałożeniem kary, z którą potem będziecie musieli walczyć. W czasie epidemii odwołanie najlepiej złożyć przez ePUAP, można też wysłać pocztą. Przesyła się je do organu, który wydał decyzję. Należy wnieść o uchylenie decyzji oraz rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 135 KPA). Podstawą obu wniosków będzie fakt, że podlegacie wyłączeniu z mocy prawa i decyzja nie powinna być wobec Was wydana. Oczywiście należy to opisać i udowodnić. Zgodnie z art. 75 KPA, możecie udowadniać, że podlegacie wyłączeniu, wszelkimi sposobami. Przeważnie najlepsze będą dokumenty.
…o karze pieniężnej.
Do czasu wstrzymania wykonalności decyzji o skierowaniu, wojewoda albo Minister Zdrowia mogą nałożyć na Was karę pieniężną. Jeśli tak się stanie, wtedy również możecie złożyć odwołanie wraz z wnioskiem o uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności. Podstawą odwołania będzie fakt, że kara nie powinna być na Was nałożona, bo w ogóle nie powinniście byli zostać skierowani – wraz z argumentacją z pierwszego odwołania, jego kopią i potwierdzeniem nadania. Warto też złożyć wniosek o zawieszenie postępowania na podstawie art. 97 § 1 pkt 4) KPA do czasu rozstrzygnięcia sprawy o uchylenie decyzji kierującej. Jeżeli skierowanie zostanie uchylone, kara również stanie się bezpodstawna.
Gdy zostanie wszczęta egzekucja.
Może być i tak, że nie tylko dostaniemy decyzję o nałożeniu kary, ale i zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne w administracji. Pamiętajcie, że przed jego wszczęciem organ musi Was upomnieć na piśmie i wezwać do zapłaty (art. 15 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Dz.U. z 2019 r. poz. 1438 ze zm., dalej „EgzAdmU”).
Jeśli nie zapłacicie, zostanie wszczęta egzekucja. Zostanie Wam doręczony tytuł wykonawczy (art. 26 § 5 pkt 1 EgzAdmU). Od tego dnia macie 7 dni na wniesienie zarzutów (art. 27 § 1 pkt 9 EgzAdmU). W piśmie tym należy… ponownie opisać swoją sytuację, załączyć kopie obu odwołań i potwierdzenia ich nadania oraz wnieść o zawieszenie postępowania w sprawie zarzutów do czasu rozpoznania odwołania od kary. Uchylenie decyzji o karze lub pozbawienie jej rygoru natychmiastowej wykonalności, będzie podstawą umorzenia egzekucji (art. 59 § 1 pkt 2 EgzAdmU).
Wiemy, że to wszystko dość skomplikowane, ale chcemy, żebyście czuli się bezpieczni i wiedzieli co robić we wszystkich sytuacjach. Uważamy, że w większości przypadków nie dojdzie do postępowania egzekucyjnego, ale nie możemy tego wykluczyć.
Podsumowanie
W artykule opisaliśmy, kto może, a kto nie może zostać skierowany do pracy w innym szpitalu. Uważamy, że osoba wyłączona z mocy ustawy, która otrzyma skierowanie, nie powinna jechać i nie poniesie z tego tytułu negatywnych konsekwencji. Gdyby organy administracji nie uwzględniły odwołań opisanych w artykule, możecie zwrócić się do sądu administracyjnego o rozpatrzenie sprawy. Sądy często nie zgadzają się z organami i to one wytyczają właściwe kierunki orzekania.
Pamiętajcie proszę, że to artykuł poglądowy. Opisaliśmy przepisy i ogólne zasady obrony Waszych praw, jednak nie znamy szczegółów każdej sprawy. Dlatego może się okazać, że w Waszej sprawie będziecie potrzebowali nieco innej argumentacji.
W razie pytań – dzwońcie, pomożemy!
Prostaglandyny a obumarcie płodu – case study
Tym wpisem rozpoczynamy serię artykułów typu „case study”. Będziemy w nich opisywać stany faktyczne ważnych lub ciekawych spraw i rozstrzygnięcia sądów. Mamy nadzieję, że pomoże to Wam w lepszym zrozumieniu prawa w Waszej praktyce...
Zaostrzona odpowiedzialność za błędy medyczne
W związku z niemilknącą burzą wokół nowelizacji art. 37a Kodeksu karnego, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Prezesi Okręgowych Rad Lekarskich wydali krytyczny komunikat dotyczący świeżo wprowadzonych zmian w Kodeksie Karnym. Co...
Zgoda na udzielanie świadczeń zdrowotnych
Uzyskanie zgody na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej, lekarskich, pielęgniarskich, fizjoterapii i innych – jest obowiązkiem medyka. Jej udzielenie jest zaś prawem pacjenta. Zabieg bez zgody nie może być wykonany. Poniżej, w formie...
Zasiłek chorobowy: 80 czy 100 procent?
Na podstawie art. 4c ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn. zm.)...
COVID-19 jako choroba zawodowa
W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej pytań, czy COVID-19 jest chorobą zawodową. Z naszych doniesień wynika, że pracodawcy często nie chcą zgłaszać zachorowania na COVID-19 jako choroby zawodowej. Czy mają do tego prawo? Czy...
Telemedycyna a kasa fiskalna
Izolacja społeczna wprowadzona w czasie epidemii spowodowała znaczny wzrost zainteresowania telemedycyną. Objęło ono zarówno sektor publicznych, jak i prywatnych usług zdrowotnych, wskutek czego wzrosło zainteresowanie internetowymi...
Dodatek do wynagrodzenia? Roszczenie do ministra zdrowia
Z dniem 30 kwietnia 2020 r. weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 przez...
Urlop w czasie epidemii?
W ostatnim czasie pojawia się wiele pytań związanych z urlopami pracowników służby zdrowia w czasie epidemii. Niektóre placówki zmuszają pracowników do wykorzystywania urlopów, inne żądają szybkiego zakończenia wypoczynku i powrotu do...
Telemedycyna w stacjach dializ
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 612) wprowadzono możliwość udzielania przez lekarzy świadczeń przy...
Tarcza antykryzysowa dla medyków
Dziś postanowiliśmy podsumować w jednym miejscu wszystkie rozwiązania tarcz antykryzysowych, z których mogłaby skorzystać większość lekarzy, pielęgniarek i innych osób wykonujących zawody medyczne zatrudnionych na kontraktach. Oto...
Jak bronić się przed hejtem
W czasie epidemii w kierunku medyków płyną słowa uznania. #Bohaterwmasce, „dziękujemy!” – a za nimi także wielka pomoc od przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i zwykłych ludzi. Jednak istnieje też „ciemna strona mocy”. W ostatnich...
Warunki pracy na skierowaniu do zwalczania epidemii
Ministerstwo Zdrowia opublikowało wczoraj wytyczne dotyczące warunków zatrudnienia medyków skierowanych do pracy przy zwalczaniu epidemii. Wyjaśniono też kontrowersyjną kwestię zarobków osób, które przed skierowaniem pracowały na...
Kwarantanna personelu na oddziale
W tej chwili załogi kilku oddziałów szpitalnych i domów pomocy społecznej w całej Polsce odbywają kwarantanny w swoich placówkach. Budzi to oczywiste kontrowersje, ale i unaocznia konflikt interesów i wartości powstały w takiej...
Odmowa świadczenia pracy a odpowiedzialność karna
Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro nakazał Prokuraturze wszczęcie postępowań karnych w sprawie personelu medycznego, który odmówił pracy przy osobach zakażonych koronawirusem lub "porzucił" swoich pacjentów. W dzisiejszym artykule...
Brak środków ochrony indywidualnej – czy mogę odmówić pracy?
Podczas pandemii SARS-CoV-2 w wielu szpitalach brakuje środków ochrony indywidualnej (ŚOI). Naraża to wszystkich – lekarza, który ma kontakt z zakażonym, ale też resztę personelu i pacjentów. Co robić, gdy szpital nie zapewnia...
Roszczenia personelu i pacjentów szpitala za zakażenie SARS-CoV-2
Jakie roszczenia przysługują medykom i pacjentom, którzy zostali zakażeni koronawirusem w wyniku nieprawidłowych działań szpitala? Wyjaśniamy w dzisiejszym wpisie.
Czy COVID-19 stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu?
Czy zachorowanie na COVID-19 stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu? W doniesieniach medialnych często słyszymy o ludziach, którzy nie przestrzegają kwarantanny lub wprowadzonych środków bezpieczeństwa. Powodują tym zagrożenie dla życia i...
SARS-CoV-2 – Skierowanie lekarza do pracy na innym oddziale
Czy i w jakiej formie pracodawca może mnie skierować do pracy na innym oddziale? I. Specjaliści i lekarze nierezydenci Skierowanie lekarza-nierezydenta oraz specjalisty może nastąpić na podstawie art. 42 § 4 Kodeksu pracy, gdy:-...
SARS-CoV-2 – informacje dla lekarzy rezydentów i stażystów
Jak skierowanie lekarza stażysty przez wojewodę do pracy w innym szpitalu lub przez pracodawcę do pracy na innym oddziale wpływa na długość stażu? Na podstawie art. 15 § 8a pkt 1) i 2) ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U....